Δωρεά του αρχείου του Φώτη Κόντογλου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
Τον Φεβρουάριο του 2014 δωρήθηκε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο ένα από τα σημαντικότερα και μεγαλύτερα σωζόμενα αρχεία έλληνα καλλιτέχνη του 20ού αιώνα, του Φώτη Κόντογλου. Περιλαμβάνει δημοσιευμένα και ανέκδοτα κείμενα, επιστολές, φωτογραφίες, συμβόλαια παραγγελιών για μεγάλα εκκλησιαστικά σύνολα, προσχέδια, ημερολογιακές σημειώσεις κ.ά. Το αρχείο διατηρήθηκε από την κόρη του Φώτη Κόντογλου, Δέσπω Κόντογλου και τον σύζυγό της Ιωάννη Μαρτίνο και δωρήθηκε στο Μουσείο από τους εγγονούς του, Παναγιώτη και Φώτη Μαρτίνο.
Η σχέση του Φώτη Κόντογλου με το Μουσείο ξεκινά ήδη από τη δεκαετία του 1920 όταν γνωρίστηκε με τον τότε διευθυντή Γεώργιο Σωτηρίου. Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 υπηρέτησε στο Μουσείο ως συντηρητής ζωγράφος και φιλοτέχνησε σειρά αντιγράφων σημαντικών βυζαντινών και μεταβυζαντινών εικόνων και τοιχογραφιών από σημαντικά μνημεία. Επιπλέον ο Κόντογλου είναι ο σπουδαιότερος καλλιτέχνης-μελετητής της βυζαντινής και μεταβυζαντινής ζωγραφικής, στην παράδοση της οποίας ο ίδιος παρέμεινε πιστός εφαρμόζοντας την και στο κοσμικό του έργο.
Το αρχείο του Φώτη Κόντογλου έχει βαρύνουσα ιστορική σημασία για την πρόσληψη της βυζαντινής τέχνης στον 20ό αιώνα, και η δωρεά του αρχείου του αποτελεί παρακαταθήκη για το Βυζαντινό Μουσείο.
Στο πλαίσιο της αξιοποίησης του αρχείου και της συλλογής έργων του Φ. Κόντογλου πρόκειται να πραγματοποιηθούν το 2015 – έτος επετειακό καθώς συμπληρώνονται 50 χρόνια από τον θάνατό του – σειρά δράσεων:
- Έκδοση ημερολογίου του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου αφιερωμένου στο έργο και στο αρχείο του καλλιτέχνη.
- Εκθέσεις με επίκεντρο το έργο και το αρχείο του. Οι εκθέσεις θα συνοδεύονται από διαλέξεις, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα.