Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο :: Περιοδικές εκθέσεις .::. Παλαιότερες εκθέσεις

ΙΕΡΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ. ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΤΟΠΩΝ (17ος - 19ος αι.)

19 Μαΐου 2016 έως 03 Σεπτεμβρίου 2016

Το προσκυνηματικό ταξίδι στους Αγίους Τόπους ξεκινά από τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού και διαδίδεται μετά την ίδρυση των μεγαλοπρεπών ναών στην Ιερουσαλήμ. Κατά τη νεότερη εποχή, η ενεργός δράση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, των αγιοταφίτικων μετοχίων και η συστηματοποίηση της ζητείας (προαιρετική χρηματική προσφορά), συνέβαλαν από τα μέσα του 17ου αι. στην άνθησή του. Τότε εμφανίζονται τα Προσκυνητάρια των Αγίων Τόπων, αρχικά σε χειρόγραφη και στη συνέχεια σε τυποποιημένη, έντυπη, μορφή. Οι εικονογραφημένοι, συνήθως, περιηγητικοί οδηγοί, απευθύνονται στους Ορθόδοξους χριστιανούς, παρέχουν πληροφορίες για τους σταθμούς του επίγειου βίου και Πάθους του Χριστού και επιπλέον περιέχουν ψυχωφελή κείμενα. Η εικονογραφία τους σηματοδοτεί χωρικά σύνολα, τα οποία διαμορφώνουν το χάρτη των ιερών προσκυνημάτων, την ιερά δηλαδή γεωγραφία, των τόπων από τους οποίους πέρασε ο Χριστός κατά τη διάρκεια του επίγειου βίου του.
 
Τα ζωγραφικά προσκυνητάρια αποτελούν μαρτυρία για τα ταξίδια των Ορθόδοξων χριστιανών στους Αγίους Τόπους, ενθυμήματα του προσκύνηματος, τα οποία μεταφέρονται εύκολα σε μορφή ρολού. Η εικονογράφηση των ζωγραφικών προσκυνηταρίων συνδέεται άμεσα με τα έντυπα προσκυνητάρια των Αγίων Τόπων, τα οποία αποτελούν πηγή έμπνευσης των ζωγράφων. Κάθε σκηνή συσχετίζεται συνήθως με συγκεκριμένο προσκύνημα και έχει ως σκοπό να προβάλει την ιερά γεωγραφία της Αγίας Γης.
 
Στις 6 Απριλίου 1905, ο Γεώργιος Λαμπάκης −ιδρυτικό μέλος της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας (ΧΑΕ) και έφορος του Μουσείου της− ξεκίνησε περιοδεία-προσκύνημα στους Αγίους Τόπους. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας του συνέλεξε, μεταξύ άλλων, ορισμένα αντικείμενα χωρίς ιδιαίτερη αρχαιολογική σημασία, ενθυμήματα από τους Αγίους Τόπους (μαρμαροθετήματα δαπέδου, χώμα από το ναό του Τιμίου Σταυρού, βότσαλο από τον Ιορδάνη ποταμό με παράσταση Βάπτισης του Χριστού, κουτί με τριμμένο υπόχρισμα από τον τάφο της Αγίας Άννας στη Γεθσημανή κ.ά.), τα οποία ενέταξε στη συλλογή της ΧΑΕ. Πρόκειται για τεκμήρια της εκκλησιαστικής ζωής που προβάλλουν την αδιάσπαστη συνέχεια της ιστορίας της Εκκλησίας.
 
Τo βίντεο της Ισραηλινής φωτογράφου Dafna Tal παρέχει μια διεισδυτική ματιά στον ιερό κόσμο των χριστιανικών προσκυνημάτων των Αγίων Τόπων αποτυπώνοντας την αφοσίωση, τη συναισθηματική φόρτιση και τη βαθιά πίστη των επισκεπτών τους.

ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ
Στο πλαίσιο της έκθεσης «Ιερά Γεωγραφία. Προσκυνητάρια των Αγίων Τόπων (17ος-19ος αι.)» που παρουσιάζεται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο από τις 20 Μαΐου 2016 θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις από τον αρχαιολόγο-επιμελητή της έκθεσης δρα Αντώνη Μπεκιάρη και τις συντηρήτριες αρχαιοτήτων και έργων τέχνης κ.κ. Γιούλη Δόσκαρη και Αγγελική Καλαμίτση, τις ακόλουθες ημέρες στις 12:00 μ.μ.:
Ιούνιος
Τρίτη 14/6, Τρίτη 21/6, Τρίτη 28/6
Ιούλιος 
Τρίτη 5/7
Οι ξεναγήσεις προσφέρονται δωρεάν ─ απαιτείται αγορά εισιτηρίου. 
Δηλώσεις συμμετοχής στα τηλέφωνα 2132139570 ή 2132139511 (Δευτέρα-Παρασκευή 09:00-15:00).

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ
δρ Αικατερίνη Π. Δελλαπόρτα
Διευθύντρια Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου

ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ: δρ Μαρία Μπορμπουδάκη, αρχαιολόγος

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ - KEIMENA: δρ Αντώνης Μπεκιάρης, αρχαιολόγος

ΜΟΥΣΕΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: Σπύρος Νάσαινας, αρχιτέκτων

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΡΓΩΝ: Θανάσης Καβάσης, Βασίλης Μπακάλης (μικροτεχνία), 
Γεωργία Δόσκαρη, Αγγελική Καλαμίτση (πίνακες), 
Δάφνη Φίλιου (ύφασμα), Εύη Σταμούλη (φωτογραφία), 
Άρτεμις Καμπουράκη, Βασιλική Παπακώστα, Ιωάννα Στεφανή (χαρτώα)

ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: Γιώργος Σουπιός, Γιάννης Σταυρινός

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΡΓΩΝ: Νίκος Μυλωνάς

VIDEO: Dafna Tal

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ: Freya Rain Evenson

ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ: Θανάσης Καβάσης, Πέτρος Καλόφωνος, 
Γιώργος Κορκόβελος, Άκης Μαργαριτώφ, Βασίλης Μπακάλης, 
Γιάννης Τσώνης, Σωτήρης Τσώνης