29 Μαΐου 2021

Η Παναγιά αναστέναξι, κι δάκρυσαν οι ‘κόνες
σώπασε κυρά Δέσποινα και μη πολυδακρύζεις ...

ΘΑΝΑΤΟΣ   - ΕΛΠΙΔΑ - ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 

Το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στη δεύτερη ανάρτησή του, την αφιερωμένη στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, τιμά τους ύστατους υπερασπιστές της «Πόλεως, πόλεων πασών κεφαλή» μέσα από ιστορικές μαρτυρίες που κατέγραψαν αυτόπτες μάρτυρες και από τα δυο στρατόπεδα, των πολιορκητών και των πολιορκουμένων. 

Ίσως ξενίζει το χρονικό αυτό άλμα, 400 χρόνια σχεδόν πίσω από το ξέσπασμα της επανάστασης. Αλλά είναι αρκετό να θυμηθούμε την απάντηση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στον ναύαρχο Χάμιλτον, όταν  του είπε πως πρέπει οἱ Ἕλληνες νὰ ζητήσουν συμβιβασμό με τους Τούρκους, για να καταλάβουμε πως στη συνείδηση των Ελλήνων Αγωνιστών, την 29η Μαΐου του 1453 χάθηκε απλώς μια μάχη σε έναν αγώνα για την ελευθερία που ακόμα δεν είχε κριθεί. 

Του απάντησε, λοιπόν, ο στρατηγός: Αὐτὸ δὲν γίνεται ποτέ, ἐλευθερία ἢ θάνατος. Ἐμεῖς, Καπετὰν Ἅμιλτον, ποτὲ συμβιβασμὸν δὲν ἐκάμαμεν μὲ τοὺς Τούρκους. Ἄλλους ἔκοψε, ἄλλους ἐσκλάβωσε μὲ τὸ σπαθί καὶ ἄλλοι, καθὼς ἡμεῖς, ἐζούσαμεν ἐλεύθεροι ἀπὸ γενεὰ εἰς γενεά. Ὁ βασιλεὺς μας ἐσκοτώθη, καμμία συνθήκη δὲν ἔκαμε· ἡ φρουρά του εἶχε παντοτινὸν πόλεμον μὲ τοὺς Τούρκους καὶ δύο φρούρια ἦτον πάντοτε ἀνυπότακτα". Μὲ εἶπε: "Ποία εἶναι ἡ βασιλικὴ φρουρά του, ποῖα εἶναι τὰ φρούρια;" – "Ἡ φρουρὰ τοῦ Βασιλέως μας εἶναι οἱ λεγόμενοι Κλέφται, τὰ φρούρια ἡ Μάνη καὶ τὸ Σούλι καὶ τὰ βουνά". Ἔτζι δὲν μὲ ὁμίλησε πλέον».

Σοφία Γιαννιώτη 

Ιστορικός 

Επιστ. συνεργάτης ΒΧΜ

• ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ 1453 - 1821 - ΘΑΝΑΤΟΣ - ΕΛΠΙΔΑ - ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ